رادیوتراپی یا پرتودرمانی روشی است که از آن برای درمان سرطان استفاده می شود. سرطان یکی از بیماری های مزمن سلامتی است که شنیدن نام آن می تواند برای بسیاری از افراد دلهره آور باشد. اما باید بدانید این نگرانی و اضطرابی بی مورد است و امروزه می توان با توجه به پیشرفت هایی که در علم پزشکی رخ داده است آن را درمان کرد. البته باید بدانید درمان این بیماری به شدت پیشرفت تومور و محلی که قرار گرفته است بستگی دارد. با وجود این، با استفاده از پرتودرمانی می توان از رشد غیرطبیعی سلولهای بدن جلوگیری کرد.
رادیوتراپی یا پرتودرمانی چیست؟
همانطور که از نام رادیوتراپی یا پرتودرمانی مشخص است از این روش برای تاباندن اشعه های پرانرژی به توده هایی که در بدن به وجود آمده اند استفاده می شود. انرژی بدست آمده از این پرتوها می تواند برای سلول های سرطانی مخرب باشد و در نتیجه منجر به توقف رشد و یا از بین رفتن کامل آنها می شود. این اشعه ها به صورت هدفمند به بخش خاصی از بدن که تومور در آن قرار گرفته است تابانده می شوند. با از بین رفتن سلول های سرطانی طول عمر بیماران به میزان زیادی افزایش پیدا می کند.
هدف از انجام رادیوتراپی چیست؟
هدف از انجام رادیوتراپی یا پرتودرمانی از بین بردن سلول های سرطانی و یا توقف در رشد آنها است. اما مسئله ای که در پرتودرمانی مورد توجه قرار می گیرد عدم آسیب به بافت های مجاور و سالم است. در واقع، در این روش تلاش می شود تا جایی که امکان دارد اشعه به سلول های سرطانی تابانده شود، اما بافت های بدن سالم بمانند و سلول هایی که سرطانی نیستند تخریب نشوند و یا از بین نروند. امروزه، رادیوتراپی یا پرتودرمانی بسیار موفق در این زمینه عمل کرده است.
رادیوتراپی برای چه بیمارانی مناسب است؟
با اینکه رادیوتراپی یا پرتودرمانی روشی موثر برای از بین بردن سلول های سرطانی است، اما این امر بدین معنا نیست که پزشک این روش را برای تمامی سرطان ها تجویز می کند. استفاده از رادیوتراپی به ویژگی های تومور بستگی دارد و تنها کسی که می تواند در این زمینه نظر دهد پزشک متخصص است. به طور معمول، پزشک برای بیمارانی که در شرایط زیر هستند این روش را تجویز می نماید:
- زمانیکه اندازه تومور بزرگتر از 5 سانتی متر است از این روش استفاده می شود.
- زمانیکه سلول های سرطانی غدد لنفاوی را درگیر کرده اند از این روش استفاده می شود.
- زمانیکه سلول های سرطانی به مناطق دیگر بدن از جمله کبد یا ریه نفوذ کرده اند و برای تسکین درد از این روش استفاده می شود.
پرتودرمانی معمولا چه مواقعی آغاز می گردد؟
رادیوتراپی یا پرتودرمانی معمولا 3 یا 4 هفته پس از پایان شیمی درمانی انجام می شود. گاهی پزشک تصمیم می گیرد بیمار به جای اینکه شیمی درمانی انجام دهد، از روش پرتودرمانی استفاده کند. از طرف دیگر، گاهی پرتودرمانی قبل از انجام جراحی و یا شیمی درمانی برای اینکه اندازه تومور را کاهش دهد مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین، ممکن است پزشک با توجه به شرایط سلامتی بیمار تصمیم بگیرد 4 تا 6 هفته پس از جراحی پرتودرمانی انجام دهد.
همانطور که متوجه شده اید پروتکل انجام رادیوتراپی یا پرتودرمانی بسیار پیچیده است و تنها کسی که می تواند در این مورد تصمیم گیری نماید پزشک است. با توجه به این مسئله، بیماران باید تحت نظر یک پزشک متخصص و زبردست باشند تا پزشک بتواند بر اساس نتایجی که از آزمایشات بدست می آورد بهترین درمان را به آنها پیشنهاد نماید.
رادیوتراپی چندبار انجام می شود؟
تعداد جلساتی که رادیوتراپی یا پرتودرمانی بر روی بیمار انجام می شود متفاوت است. اندازه تومور، محل قراگیری آن و مرحله ای که تومور پیشرفت کرده است بر تعیین این جلسات تاثیر گذار است. به طور معمول پرتودرمانی یک بار در روز و 4 یا 5 جلسه در طول یک هفته انجام می شود. این چیزی که در اینجا مطرح کردیم یک پروتکل درمانی رایج است. اما این امر بدین معنا نیست که تمامی بیماران باید از این پروتکل پیروی کنند. موارد بسیار متنوعی بر تعیین پروتکل درمانی بیماران اثر می گذارند و پزشک می تواند این پروتکل را بر اساس شرایط بیمار مشخص کند.
عوارض رادیوتراپی
رادیوتراپی و یا پرتودرمانی مانند هر روش درمانی دیگر می تواند عوارضی را برای بیماران داشته باشد. البته باید بدانید این عوارض بر روی تمامی بیماران رخ نمی دهند و بستگی به شرایط بدنی بیمار دارد. عوارضی که به طور معمول رخ می دهند به شرح زیر هستند:
- التهاب و قرمزی بر روی پوست به وجود می آید.
- معمولا ناحیه ای که پرتودرمانی بر روی آن انجام می گردد متورم می شود.
- ممکن است بیمار احساس گلودرد کند.
- ممکن است بیمار احساس ضعف، خستگی و بیاشتهایی کند.
معمولا عوارضی که بر روی پوست به وجود می آیند 1 تا 2 هفته بعد از درمان از بین می روند. همچنین، احساس ضعف و خستگی بیمار 3 تا 4 هفته بعد از درمان بهبود پیدا می کند.
تا به اینجا تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در مورد رادیوتراپی یا پرتودرمانی در اختیار شما قرار دهیم. همانطور که متوجه شده اید رادیوتراپی یا پرتودرمانی روشی است که از امواج پرانرژی برای از بین بردن و یا توقف رشد سلولهای سرطانی استفاده می کند. پرتودرمانی می تواند قبل از جراحی و یا بعد از جراحی انجام شود و پزشک بر اساس نوع تومور اندازه گیری می کند. دکتر فرشید اربابی یکی از پزشکان حاذق و با تجربه در زمینه سرطان شناسی است. ایشان تا به حال به بیماران زیادی کمک کرده است بیماری سرطان خود را درمان کنند و به زندگی عادی بازگردند. اگر می خواهید با دکتر اربابی در تماس باشید، می توانید از طریق شماره هایی که در سایت موجود است اقدام کنید.
سوالات پرتکرار در مورد پرتودرمانی
در این قسمت تلاش می کنیم به سوالات پرتکرار شما در مورد رادیوتراپی یا پرتودرمانی پاسخ دهیم.
عوارض شیمی درمانی
تهوع و استفراغ یکی از عوارضی هستند که در اثر شیمی درمانی رخ می دهند. برخی از بیماران ممکن است ریزش مو را تجربه کنند. البته پس از پایان شیمی درمانی این عوارض از بین می روند.
عوارض پرتو درمانی
عوارض پرتودرمانی می تواند التهاب، قرمزی، خشکی پوست، ضعف، خستگی مزمن و بی اشتهایی باشد.
خدمات کلینیک دکتر فرشید اربابی
سرطان گونه | سرطان نازوفارنکس | سرطان دهان | سرطان ریه |
سرطان پستان | تومور مغزی | سرطان زبان | سرطان مری |
سرطان سر و گردن | متخصص آنکولوژی | سرطان پروستات | سرطان حنجره |