بر اساس آمار‌های جهانی که به‌دست‌آمده است، سرطان دهان چهارمین سرطان شایع آقایان و ششمین سرطان شایع در بین خانم‌ها قرارگرفته. بد نیست بدانید آقایان سه برابر بیشتر از خانم‌ها به این بیماری مبتلا خواهند شد و معمولاً هم در افراد بالای ۴۰ سال دیده می‌شود. سرطان زبان در واقع نوعی سرطان محسوب می‌شود که در قسمت سلول‌های پوششی که در سطح زبان وجود دارد گسترش پیدا خواهد کرد. مهم‌ترین علائمی که سرطان زبان برای بیمار به همراه دارد، درد زبان است که ممکن است بسیار دردناک بوده باشد و حتی التیام پیدا نکند. این نوع سرطان باعث ایجاد تومورها و ضایعاتی در زبان را تشکیل خواهد داد.
علائم سرطان زبان چیست؟
1-ایجاد زخم بر روی سطح زبان به وجود آمده
2-به وجود آمدن قرمزی بر روی سطح زبان
3-احساس سوزش هنگام استفاده از مزه‌های ترش احساس کنید
4-احساس درد شدید از برجستگی‌ها و زخم‌های روی سطح زبان
5-عفونت زخم‌های سطح زبان وجود داشته باشد
6-خونریزی و زخم‌های سطح زبان
هشدار: وجود زخم‌های دهانی که بیش از دو هفته طول بکشد باید به پزشک مراجعه کنید.
نشانه‌های سرطان زبان در فاز اول
آغاز این بیماری علائم آشکاری ندارد و صرفاً از تغییر رنگ و ایجاد زخم بر روی زبان و همچنین شل بودن زبان هنگام صحبت می‌توان علائم خطر را دریافت کرد و در زمان باید به پزشک متخصص جهت بررسی مراجعه کنید.
نشانه‌های سرطان زبان در فاز دوم
1-دردناک شدن زبان و زخم سطح زبان
2-بد بو شدن بزاق دهان و همچنین خون‌آلود شدن زبان
3-زخم‌ها عمیق شده و با مالیدن پورت کوتونی روی آن خون‌آلود خواهد شد
4-احساس درد و همچنین اختلال در حرکت زبان هنگام صحبت کردن به دلیل رشد تومور سرطانی به وجود آمده
5-وجود زخم بر روی زبان که بیمار با خوردن هر نوع غذا و مزه‌ی ترش، تند و الکلی احساس سوزش خواهد کرد
6-غدد لنفاوی زیر فک و چانه و غدد لنفاوی گردنی به سمتی که تومور تشکیل‌شده بزرگ خواهد شد و حالتی سفت و دردناک پیدا می‌کنند، گاهی این تغییرات نشان‌دهنده‌ی پیشرفت این بیماری و شروع انتشار آن در بدن است.
علت سرطان زبان چیست؟
علت سرطان زبان ناشناخته است. بااین‌حال، رفتارها و شرایط خاصی می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد، از جمله:
1-سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو
2-مصرف بیش‌ازحد الکل
3-آلوده شدن به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، یک بیماری مقاربتی
4-جویدن بتل که به‌ویژه در جنوب و جنوب شرقی آسیا رایج است
5-سابقه خانوادگی سرطان زبان یا سایر دهان
6-سابقه شخصی برخی از سرطان‌ها، مانند دیگر سرطان‌های سلول سنگفرشی
7-رژیم غذایی ناسالم
8-عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
9-سرطان زبان نیز در مردان مسن بیشتر از زنان یا جوانان خواهد بود. سرطان دهان بیشتر در افراد بالای ۵۵ سال شایع است.
نحوه تشخیص سرطان زبان
در زمانی که مشکوک به سرطان زبان شدید هرچه سریع‌تر باید به پزشک مراجعه کنید. در هنگام معاینه پزشک از شما سوالاتی در مورد مشکل به وجود آمده خواهد پرسید. در موارد زیر برای بررسی و تشخیص این سرطان ذکرشده است.
1-معاینه و بررسی زبان و دهان
2-پرسیدن اطلاعات پزشکی مرتبط و سوابق خانوادگی توسط پزشک
3-بررسی و معاینه گره‌های لنفاوی برای تشخیص بزرگ بودن یا نبودن آن‌ها.
4-درصورتی‌که مشکوک به سرطان زبان بودید، نمونه‌گیری شکل خواهد گرفت. در این مرحله قسمتی از بافت برداشته‌شده و برای آزمایش ارسال خواهد شد.
5-در صورت مثبت بودن ابتلا به سرطان، سی‌تی‌اسکن و ام آر آی توسط پزشک تجویز خواهد شد. این مرحله برای بررسی بخش دیگر بدن به جهت پخش شدن سرطان است.
انواع سرطان زبان
سرطان زبان خود به انواع گوناگونی تقسیم‌بندی خواهد شد. البته تنها بافت این نوع سرطان است که می‌تواند در نوع آن تفاوت ایجاد کند.
به‌صورت کلی، سرطان زبان به انواع زیر تقسیم‌بندی خواهد شد:
1-سرطان زبان نافذ
2-سرطان زبان جوانه
3-سرطان زبان ارتشاحی
4-سرطان زبان قانقاریایی
سرطان زبان نافذ:
سرطان زبان نافذ در این شکل قرحه ای که روی زبان موجود است از طرف عمق بزرگ خواهد شد که تمام عضلات درگیر خواهد شد.
سرطان زبان جوانه:
در این نوع از سرطان زبان، می‌توانید جوانه‌هایی بر روی زخم مشاهده خواهد شد که به شکل قارچ تشکیل خواهد شد و از کناره‌های زخم تجاوز می‌کند.
سرطان زبان ارتشاحی:
این ارتشاعات در زمان سرطان پدیدار خواهد شد که ابتدا ترشحاتی بر روی سطح زبان خود احساس خواهید کرد و قبل از زخمی شدن سرطان شکل خواهد گرفت.
سرطان زبان قانقاریایی:
در این شکل زبان، فساد انساج و بوی بد و خونریزی خواهد کرد که این موارد جلب‌توجه می‌کند.
آیا سرطان زبان قابل‌درمان است؟
درمان این نوع سرطان امکان‌پذیر خواهد بود و برای کسانی که این بیماری را زود تشخیص داده شود، نتیجه بهتری را به دست خواهد آورد. احتمال زنده ماندن افرادی که مبتلا به سرطانی هستند، ولی هنوز گسترش پیدا نکرده، بیشتر خواهد بود. میزان بقای نسبی 5 ساله برای سرطان زبان 78 درصد، قبل از گسترش سرطان است. اگر فرد متوجه شد باید زود به پزشک مراجعه کند و تشخیص بیماری هرچه زودتر انجام شود، در این زمان درمان نیز زودتر شروع خواهد شد.
پیشگیری از سرطان زبان :
جلوگیری از ابتلا به سرطان زبان ممکن نخواهد بود. اگر افراد به هر کدام از علائم یا نشانه‌های سرطان زبان را مشاهده کردند، باید هر چه زودتر به پزشک خود مراجعه داشته باشند.
بعد از آنکه پزشک بیماری را تشخیص داد، درمان زود آغاز خواهد شد. همچنین عواملی در سبک زندگی وجود دارند که افراد می‌توانند کنترل خطر ابتلا به سرطان زبان را به حداقل برسانند. با این مواردی که در مطلب پایین گفته‌شده پیشگیری می‌توان کرد که عبارت‌اند از:
1-ترک سیگار: ترک سیگار می‌تواند خطر ابتلا به سرطان زبان را کاهش دهد.
2-محدود کردن مصرف الکل و یا جلوگیری از آن به‌طور کامل
3-مصرف غذاهای مقوی و سالم که شامل میوه‌ها و سبزیجات زیادی می‌شود.
4-بهداشت دندان خوب با مسواک زدن و نخ دندان به‌طور منظم و در جلسات منظم دندان‌پزشکی مراجعه کردن.
5-دریافت یک دوره کامل از واکسن HPV
6-رابطه جنسی ایمن و استفاده از یک سد دهانی برای رابطه جنسی دهانی.
خدمات کلینیک دکتر فرشید اربابی
