سرطان های حفره دهان (دهان) و اوروفارنکس (گلو) معرفی می شوند که در صورتی که تشخیص سرطان دهان در مراحل اولیه صورت گیرد اغلب با جراحی یا رادیوتراپی درمان خواهد شد. این درمان ها در درمان قطعی سرطان و بهبود بقای بیماران تاثیر به سزایی دارد. با این اوصاف با بهره مندی از جراحی و رادیوتراپی، ممکن است سرطان طول عمر بیماران را کاهش دهد. افزودن شیمی درمانی به جراحی یا رادیوتراپی، ممکن است به بهبود بقای بیمار کمک زیادی کند. توجه داشته باشید که در صورتی در دهان خود زخم های غیر معمول و طولانی مدت دهانی و لثه و حلق مشاهده نمودید آن ها را جدی بگیرید.
معرفی ۵ نوع سرطـان دهـان
به طور معمول انواع سرطان ها بر حسب نوع سلولی که بیماری از آن ایجاد می گردد دسته بندی می شوند. بنابراین پنج نوع سرطان دهان وجود دارد:
- کارسینوم (سلول سنگفرشی) که رایج ترین نوع سرطان دهان می باشد و 90 درصد سرطان های دهان از این قبیل می باشد. سلول‌های سنگفرشی در بیشتر نقاط بدن به خصوص روی پوست و داخل دهان ایجاد می‌شوند.
- در داخل غدد بزاقی آدنوکارسینوم ایجاد می گردد.
- سارکوم به علت رشد سلول ها از داخل استخوان، غضروف یا ماهیچه رخ می دهد.
- نوع دیگری از سرطان ملانوم می باشد که از رشد ملانوسیتها (سلول‌هایی که رنگدانه پوست تولید می شوند)، آغاز می گردد. آن‌ها به شکل توده های بسیار تیره و خالدار بوده که معمولا با خونریزی همراه هستند.
- لنفومها به علت رشد سلول ها در غدد لنفاوی، به وجود می آیند ولی گاها در داخل دهان هم به وجود می آیند.
چه کسانی مبـتـلا به سرطـان دهـان می‌شوند؟
اگرچه امروزه درمان سرطان دهان در مقایسه با گذشته راحت تر شده است اما همچنان این بیماری جز ششمین سرطان شایع جهان می باشد. به طور معمول افرادی که بالای 40 سال دارند در معرض ابتلا به این نوع سرطان می باشند. با این اوصاف مطالعات اخیر حاکی از آن بوده که افراد جوان تر هم به این بیماری مبتلا خواهند شد. عفونت HPV یکی از عوامل اصلی بروز این سرطان در بین افراد جوان به شمار می رود . اغلب این نوع بیماری در بین مردان بیشتر از زنان دیده می شود. چرا که مردان نسبت به زنان تمایل بیشتری به مصرف الکل دارند.
تنباکو و مصرف الکل از عوامل اصلی بروز سرطان دهان محسوب می شوند چرا که این دو ماده از مواد شیمیایی برخوردار می باشند که می توانند به DNA سلول ها آسیب وارد کنند و باعث سرطان شوند.
- سیگار کشیدن: خطر ابتلا به سرطان دهان با تنباکو به هر شکلی افزایش خواهد داشت. افراد مصرف کننده سیگار، سیگار برگ یا پیپ بیشتر در معرض ابتلا به سرطان گونه، لثه و دهان می باشند. حتی محصولات تنباکوی بدون دود هم ضرر دارد. در بین افرادی که تنباکوی دیپ، اسناف یا جویدنی مصرف خطر ابتلا به این نوع سرطان می‌کنند، 50 برابر بیشتر از سایر افراد خواهد بود. همچنین سیگار کشیدن خطر ابتلا به انواع دیگر سرطان مانند سرطان کبد، پانکراس و مری را افزایش می‌دهد..
- مصرف زیاد الکل: احتمال ابتلا به این مشکل با مصرف زیاد الکل افزایش می یابد و در صورتی که افراد تنباکو و الکل را باهم مصرف کنند، این احتمال افزایش خواهد داشت.
- رژیم غذایی: شواهد حاکی از آن بوده که رژیم غذایی نامناسب احتمال ابتلا را افزایش خواهد داد. متخصصان براین باورند که یک رژیم غذایی سالم و متعادل که دارای مقدار زیادی میوه و سبزیجات می باشد، احتمال ابتلا به این نوع سرطان را کاهش خواهد داد.
- قرار گرفتن زیاد در معرض نور مستقیم خورشید: در صورتی که افراد بیش از حد در معرض مستقیم نور خورشید قرار دارند، خطر ابتلا به سرطان لب در آن‌ها، به خصوص در سنین پایین افزایش خواهد داشت.
- ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) در دسته ی ویروس هایی قرار می گیرد که بر روی پوست و غشاهای مرطوب بدن همچون غشای دهانه رحم، دهان و گلو تأثیر خواهد گذاشت. ویروس HPV می تواند با روابط جنسی عادی و دهانی یا حتی تماس پوستی نزدیک با فردی که قبلاً آلوده می باشد انتقال یابد.
شناسایی سـرطان دهـان :
سرطان دهان ۴ مرحله دارد. مرحله اول اندازه تومور کمتر از۲ سانتی متر بوده و در گره های لنفاوی ناحيه ای پخش نشده است. در مرحله دوم اندازه تومور بيش از ۲سانتيمتر و کمتر از ۴ سانتيمتر خواهد بود و به گره های لنفاوی انتشار پیدا نکرده است. مرحله سوم، اندازه تومور بيش از ۴ سانتی متر می باشد اما تنها یک گره لنفی و اغلب در همان سمت که توده وجود دارد می رود. تومور مرحله چهارم می تواند به هر اندازه ای باشد توده و ممکن است گره های لنفاوی درگیر شده باشند و به بافت های اطراف لب و حفره دهانی و سایر قسمت های بدن منتشر شود.
روش درمان سرطـان دهـان
شیمی درمانی ، جراحی ، پرترتو درمانی یا ترکیبی از همه ی روش ها در درمان سرطان دهان موثر خواهد بود.
جراحی به عنوان رایج ترین روش درمان سرطان دهان محسوب می شود که در آن تومور از دهن یا حل خارج خواهد شد در موارد پیشرفته تر جراح غدد لنفاوی ناحیه گردن را نی خارج می نماید .گاهی همراه با جراحی از پرتو درمانی نیز استفاده می گردد.
پرتو درمانی: نوعی درمان موضعی که تنها روی سلول های سرطانی ناحیه اثر خواهد گذاشت. در صورتی که توده کوچک باشد یا فرد به هر علتی نتواند از جراحی استفاده کند از این روش می توان استفاده نمایید.همچنین در مواردی که توده بزرگ است باید ابتدا با پرتو درمانی ان را کوچک نمایید و سپس از عمل جراحی استفاده کنید.
روش های درمان با پرتو درمانی
پرتو درمانی به دو روش داخلی و خارجی صورت گیرد.
شیمی درمانی:این روش یک روش فراگیر محسوب می شود که دارو به کل جریان خون وارد خواهد شد و سپس به سراسر بدن می رود.شیمی درمانی اغلب به صورت تزریقی صورت می گیرد.
خدمات کلینیک دکتر فرشید اربابی
